Czym jest dogoterapia?
Dogoterapia jest elementem wspomagającym rehabilitację osób niepełnosprawnych. Spośród wielu definicji skupię się na sformułowanej przez Fundację Przyjaciel. Ten typ pracy określa, jako terapię kontaktową z udziałem psów. Polega ona na wykorzystaniu bezpośredniego kontaktu ze zwierzęciem – psem terapeutą w terapii osób niepełnosprawnych. Cechą charakterystyczną bezpośredniego kontaktu jest wytworzenie specyficznej reakcji między pacjentem a psem terapeutą.
Za twórcę dogoterapii uważa się Borisa M. Levinsona, amerykańskiego psychologa pracującym z dziećmi w podejściu psychoanalitycznym. Levinson przychodził do pracy ze swoim psem, który dopiero po zakończonej pracy opuszczał wraz z nim gabinet.
Kto może uczestniczyć w zajęciach dogoterapii?
W Polsce dogoterapię stosuje się wobec dzieci i młodzieży przejawiającej różne formy niepełnosprawności lub upośledzenia. Jest również proponowana dzieciom zdrowym. Grupę stanowią zwłaszcza dzieci przedszkolne i wczesnoszkolne. Jednakże zarówno dzieci, jak i młodzież dobrze funkcjonująca rzadziej uczestniczą w zajęciach dogoterapii.
Kiedy stosować zajęcia z dogoterapii?
- mózgowe porażenie dziecięce,
- zespół Downa (dzieci i młodzież),
- autyzm dziecięcy oraz zaburzenia ze spektrum autyzmu (Zespół Aspergera, Zespół Retta),
- stwardnienie rozsiane,
- upośledzenie umysłowe,
- niepełnosprawność ruchowa różnego pochodzenia,
- choroby psychiczne i somatyczne
- zaburzenia emocjonalne i zaburzenia nastroju,
- nerwice lękowe,
- ADHD/ ADD,
- trudności szkolne,
- zaburzenia komunikacji,
- zaburzenia mowy, widzenia, słyszenia.
Korzyści z dogoterapii
- rozwoju poczucia własnego ja,
- kształtowania wyobraźni,
- kształtowania różnych form zabawy, empatii, moralności.
- rozwoju społecznego,
- szybszego powrotu do zdrowia,
- łatwiejszego radzenia sobie w sytuacjach żałoby – utrata rodzica.
- wyższej samooceny
- lepszego zachowania dzieci,
- częstszego udziału dzieci w aktywnościach pozaszkolnych (chór, treningi sportowe, kluby i koła zainteresowań).
- obniżenia poczucia osamotnienia i izolacji.
- podniesienia samopoczucia,
- wzrostu komunikacji u osób z afazją, zarówno werbalną, jak i niewerbalną (LaFrance, Garcia i Labreche, 2007).
Dogoterapia, a problemy w nauce
Dogoterapia ma zastosowanie u dzieci z trudnościami w nauce. Każdy z nas wie, jak ważnym elementem w zdobywaniu wiedzy i rozwoju ma umiejętność czytania. Dlatego też ważne jest, aby znaleźć i zastosować takie metody nauki czytania, które podtrzymają zainteresowanie dziecka i motywację do zajęć. Jedną z takich metod jest czytanie psu, a to dlatego, że pies jest uważnym słuchaczem, nie krytykuje, nie ocenia ani nie wyśmiewa.
Obecność psa, który jest tolerancyjny zapewnia dziecku poczucie bezpieczeństwa, a to znacznie osłabia zachowanie opozycyjne dziecka. Czytanie psu przy całkowitej akceptacji, braku zagrożenia negatywną oceną przyczynia się do polepszenia funkcjonowania emocjonalnego dziecka. Dziecko w towarzystwie psa, wykonując trudne dla niego zadanie, jakim jest czytanie zapomina o strachu i własnych ograniczeniach. Taka sytuacja przyczynia się do nauki czytania w atmosferze pozbawionej stresu.
Na czym polega dogoterapia?
Nauka z psem kojarzona jest z zabawą, czyli przyjemnością dla dziecka, a nie kolejnym zadaniem, któremu musi ono sprostać. Pies przyczynia się do wzrostu dziecięcych zdolności do uczenia się, zwiększa wiarę dziecka w swoje możliwości. Pies tworzy znakomite warunki do pracy terapeutycznej z dzieckiem ponieważ przyciąga jego uwagę, inicjuje przyjacielską zażyłość, jego obecność likwiduje u dziecka niepokój, złość i depresję.
Pies doskonale pomaga w porozumiewaniu się. Dziecko poproszone przez prowadzącego o wyjaśnienie psu, np. znaczenia danego słowa nie będzie odczuwało lęku przed negatywną oceną. Będzie miało uważnego i akceptującego słuchacza
Wejście dziecka w rolę nauczyciela, pomocnika prowadzącego sprawia, że skupia ono swoją uwagę na konieczności nauczenia psa czegoś nowego, a nie na tym, czego nie umie. Ta zamiana ról z ucznia na nauczyciela i pomocnika istotnie wpływa na poprawę wyników uczenia się u dzieci.
/pełną wersję artykułu, wraz z przypisami i bibliografią, możecie przeczytać tutaj: KLIK